Sinds 2017 is de Aziatische hoornaar bezig aan zijn opmars in België en Europa. Deze soort heeft een invloed op de bijenpopulatie die het al steeds moeilijker heeft. De Aziatische hoornaar voedt zich met insecten, waaronder de lievelingsprooi de honingbij is. De uitheemse hoornaar zoekt de bijenkasten op en kan in enkele uren tijd 1/3de van de kolonie vernietigen. Het is dan ook begrijpelijk dat onze lokale imkervereniging de Heidingers, net zoals alle andere imkers, zich zorgen maken.
Wanneer door toedoen van de Aziatische hoornaar onze bestuivende insecten verdwijnen, zal dit op termijn ook een negatieve invloed hebben op de landbouw die in onze gemeente veelvuldig voorkomt.
Ondanks het feit dat er al wordt ingezet op het plaatsen van lokpotten met lokmiddel en vallen op ons grondgebied ter preventie en bestrijding van deze invasieve soort, is het wegvangen onvoldoende.
In het voorjaar kan het wegvangen van hoornaars enig effect bekomen omdat het in deze gevallen vaak gaat om koninginnen die voedsel nodig hebben om een nest te maken en hun eieren te leggen. Wanneer de koningin wordt gevangen, worden er logischerwijze ook geen eieren gelegd.
Deze lokpotten met lokmiddel worden gemaakt, aangeleverd en opgevolgd door onze lokale imkervereniging de Heidingers. Omdat zij zich kosteloos inzetten om deze strijd mee aan te gaan, lijkt het aangewezen om een tussenkomst te voorzien voor de aankoop van de materialen en het lokmiddel. Om aanspraak te maken op deze tussenkomst, dienen de Heidingers ons te informeren over de materialen en het lokmiddel dat besteld moet worden zodat de dienst dit kan bestellen.
De predatie op de honingbij door de Aziatische hoornaar is het hoogste van juli tot midden september. De weggevangen hoornaren worden in deze periode doorgaans onmiddellijk vervangen door andere waardoor de netto predatie op honingbijen grosso modo hetzelfde blijft. De verwijdering van nesten is daarom ook relevant als beheermethode.
In geval van vaststelling van een nest van Aziatische hoornaars, zijn de eigenaars van het betrokken perceel, zelf verantwoordelijk voor de kosten van deze verwijdering. In principe is deze verwijdering wettelijk verplicht maar er wordt al vaak geopteerd om deze nesten ongedeerd te laten als ze geen direct gevaar vormen voor de eigenaars waardoor ze deze kost niet moeten betalen.
Tot op heden zijn er geen nesten van de Aziatische hoornaar vastgesteld op ons grondgebied. In een poging om dit zo te houden en om ervoor te zorgen dat nesten worden verwijderd wanneer ze opduiken in onze gemeente, lijkt het de dienst aangewezen om een subsidie toe te kennen voor de verwijdering hiervan.
De kosten voor het verwijderen van hoornaarnesten bedraagt 30 euro tijdens de week en 60 euro tijdens het weekend. Voorlopig zijn er geen nesten vastgesteld waardoor we schatten dat in het slechtste geval 5 nesten per jaar verwijderd moeten worden. Er wordt een tussenkomst van 30 euro per verwijderd nest voorzien, ongeacht of dit tijdens de week of het weekend wordt verwijderd.
De kosten voor de tussenkomst in materialen en lokmiddel worden geraamd op 750 euro per jaar conform de raming die door de Heidingers werd aangeleverd per mail dd. 8 september 2023.
De kosten voor het verwijderen van 5 nesten per jaar bedraagt 150 euro.
Het budget voor de verwijdering van nesten van de Aziatische hoornaar wordt voorzien op actie: AC000401 "Er worden acties ondernomen ter preventie en bestrijding van de Aziatische hoornaar" (MJP001661).
Het budget voor de aankoop van materialen en lokmiddel wordt voorzien op actie: AC000401 "Er worden acties ondernomen ter preventie en bestrijding van de Aziatische hoornaar' (MJP001660).
Het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017, zoals gewijzigd.
De wet van 29 juli 1991 betreffende de uitdrukkelijke motiveringsplicht van bestuurshandelingen, en latere wijzigingen.
Het bestuursdecreet van 7 december 2018.
De gemeenteraad beslist onderstaand gemeentelijk subsidiereglement goed te keuren:
Gemeentelijk subsidiereglement ter bestrijding van de Aziatische hoornaar.
Artikel 1: Doel
De bijenpopulaties nemen in héél Europa al verschillende jaren af. Bijen en andere insectenbestuivers zijn immers essentieel voor ons ecosysteem en onze biodiversiteit. Een vermindering van bestuivers betekent dat veel plantensoorten mogelijk zullen verdwijnen, samen met andere organismen die direct of indirect van hen afhankelijk zijn. Daarenboven heeft de vermindering van het aantal en van de diversiteit van bestuivers invloed op voedselveiligheid, met mogelijk opbrengstverlies in de landbouwsector. De Aziatische hoornaar is zeer gevaarlijk voor honingbijen vermits ze honingbijenkasten binnendringen en volledige nesten leegroven.
Artikel 2: Toepassingsgebied
Het reglement is van toepassing op privéterrein in het grondgebied Nieuwerkerken.
Artikel 3: Begunstigden
§1 De subsidie ter bestrijding van de Aziatische hoornaar kan enkel aangevraagd worden:
1. door eigenaars van woningen/percelen
2. door een huurder/pachter van een woning/perceel
3. door een vereniging van mede-eigenaars
4. door een vereniging gevestigd in Nieuwerkerken
Artikel 4: Algemene voorwaarden
§1. Een subsidie ter bestrijding van de Aziatische hoornaar kan aangevraagd worden indien het een verwijdering van een nest van de Aziatische hoornaar betreft. Het verwijderen van wespennesten en nesten van de Europese hoornaar komen niet in aanmerking.
§2. De verwijdering van het nest dient te gebeuren door de brandweer:
1. Brandweer Sint-Truiden (hulpverleningszone Zuid-West Limburg).
2. Brandweer Heusden - Zolder (hulpverleningszone Zuid-West Limburg).
§3. De factuur van de brandweer dient toegevoegd te worden aan de aanvraag.
Artikel 5: Hoogte van de premie
De subsidie bedraagt een terugbetaling van 30 euro voor het verwijderen of verdelgen van het nest uitgevoerd door de brandweer. Dit komt overeen met de kostprijs van de verwijdering of verdeling van een nest tijdens de week.
Artikel 6: - Aanvraagprocedure
§1. De subsidie moet aangevraagd worden na aanvang van de werken.
§2. De aanvraag wordt ingediend via het aanvraagformulier (beschikbaar op www.nieuwerkerken.be) of bij de dienst milieu: ruimtelijke.ordening@nieuwerkerken.be of Kerkstraat 113 - 3850 Nieuwerkerken.
§3. De aanvraag is slecht ontvankelijk wanneer ze volledig is. Dit betekent dat het aanvraagformulier volledig en correct is ingevuld en de factuur van de brandweer als bijlage is toegevoegd. De aanvrager ontvangt een bevestiging als het dossier volledig wordt beschouwd.
Artikel 7: Betalingsmodaliteiten
§1. De subsidie wordt uiterlijk 90 dagen na ontvangst van de aanvraag uitbetaald.
§2. Het subsidiebedrag wordt overgeschreven op de door de aanvrager vermelde bankrekening.
Artikel 8: Verantwoordingsprocedure
§1. De subsidie moet worden aangewend voor het doel waarvoor ze werd toegekend, namelijk de bestrijding van de Aziatische hoornaar.
§2. De begunstigde verleent medewerking zodat vertegenwoordigers van het gemeentebestuur de correcte aanwending van de subsidie kunnen controleren.
§3. De volgende sancties kunnen afzonderlijk of cumulatief door het college van burgemeester en schepenen worden uitgevaardigd wanneer de aanvrager één of meerdere voorwaarden niet naleeft, en/of onjuiste of onvolledige gegevens meedeelt:
1. De gehele of gedeeltelijke terugvordering van de uitbetaalde subsidie.
2. De stopzetting van de procedure tot uitbetaling van de toegekende subsidie.
Artikel 9: Inwerkingtreding
Dit reglement treedt in werking 5 dagen na de bekendmaking van dit reglement.
Onderhavig raadsbesluit wordt in toepassing van artikel 286 tot en met 288 van het decreet lokaal bestuur van 22 december 2017 meegedeeld aan de Provinciegouverneur terwijl een afschrift van deze beslissing ter kennisgeving en uitvoerding wordt overgemaakt aan de dienst milieu.